در صورت وارد كردن يك صدمه جسمي به اشخاص به آن‌ها ديه تعلق خواهد گرفت زيرا قانون اين نوع رفتار را جرم تلقي كرده است و افراد بايد خسارتي كه وارد كرده‌اند را جبران كنند. ديه قوانين مخصوص خود را دارد كه در اين مقاله به آن مي‌پردازيم. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد جبران خسارت يا مسئوليت مدني كليك كنيد.

ديه چيست ؟

طبق قانون، مال معيني است كه در شرع به سبب جنايت غيرعمدي بر جان و جسم و كاركرد اعضاي بدن افراد يا جنايت عمدي در مواردي كه به هر علتي قصاص ندارد مقرر شده است. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد انواع ديه توصيه مي كنيم مقالات زير را بخوانيد :

ديه گردن

ديه سقط جنين

ديه موي سر زن و مرد

ديه لاله گوش

ارش چيست ؟

ارش يكي از راه‌هاي جبران خسارت از اشخاص زيان‌ديده است. گاهي موارد جبران خسارت مشخص شده است گاهي هم مشخص نشده است اگر مشخص نشده باشد براي جبران خسارت از ارش استفاده مي‌كنند.

ارش، ديه غيرمقدر است كه ميزان آن در شرع و قانون مشخص نشده است و دادگاه با لحاظ نوع جنايت و تاثير آن بر سلامت مجني‌عليه و مقدار خسارت وارده با درنظر گرفتن ديه و بعد از جويايي نظر كارشناس ميزان آن را مشخص مي‌كند.

براي كسب اطلاعات تكميلي در خصوص ارش و قواعد آن مقاله مربوطه را مطالعه فرماييد.

ضمان ديه

۱.ديه حسب مورد، حق شخصي مجني‌عليه يا ولي‌دم است و هم‌زمان كه  احكام و آثار مسئوليت مدني يا ضمان را دارد نوعي مجازات محسوب مي‌شود.

۲.ورثه مقتول به نسبت سهم‌الارث از آن، ارث مي‌برند.

۳.اگر دو يا چند نفر مشتركا مرتكب جنايت شوند به‌طور مساوي مكلف به پرداخت آن هستند.

مسئول پرداخت ديه

در جنايت عمدي و شبه‌عمدي، پرداخت آن برعهده مرتكب جنايت است.

در جنايت خطاي‌محض اگر جنايت با بينه يا قسامه يا علم قاضي به اثبات برسد؛ عاقله مسئول پرداخت آن است. اما اگر با اقرار مرتكب يا خودداري او از سوگند و قسامه ثابت شد، پرداخت آن عهده مرتكب است. عاقله عبارت است از: پدر، پسر، بستگان ذكور نسبي پدري و مادري يا پدري به‌ترتيب طبقات ارث. (البته عاقله بايد عاقل و بالغ و در مواعد پرداخت اقساط، تمكن مالي داشته باشد.)

درصورتي كه مرتكب، عاقله نداشته باشد يا عاقله تمكن مالي نداشته باشد، از بيت‌المال پرداخت مي‌شود.

مهلت پرداخت ديه

مهلت پرداخت، از زمان وقوع جنايت به‌ترتيب زير است مگر اينكه به‌نحو ديگري تراضي شده باشد:

۱.در عمد، ظرف يك سال قمري.

۲.در شبه‌عمد، ظرف دو سال قمري.

۳.در خطاي‌محض، ظرف سه سال قمري.

در جنايت خطاي‌محض، مهلت پرداخت بدين صورت است كه پرداخت‌كننده بايد ظرف هر سال يك‌سوم و در جنايت شبه‌عمدي ظرف هر سال نصف ديه را بپردازد.

اگر بين مرتكب جنايت عمدي و اولياءدم يا مجني‌عليه بر گرفتن مبلغ ديه توافق شود اما مهلت پرداخت آن مشخص نشود، بايد ظرف مدت يك سال از حين توافق پرداخت شود.

موجبات ضمان

جنايت درصورتي موجب ديه است كه نتيجه حاصل از جنايت، مستند به رفتار مرتكب باشد. وجود فاصله زماني بين رفتار مرتكب و نتيجه ناشي از آن، مانع از انتساب جنايت به مرتكب نيست مثل فوت ناشي از انتقال عامل بيماري كشنده.

جنايت يا هر نوع خسارت ديگر بايد قابل استناد به رفتار فرد مرتكب باشد تا ديه به آن تعلق گيرد. جنايتي كه به واسطه عوامل قهري مثل سيل واقع مي‌شود ضمان ندارد. بايد توجه داشت كه اگر سيل يا مانند آن، چيزي را به‌همراه آورد و كسي آن را جايي نامناسب مثل جاي اول يا بدتر قرار دهد كه موجب آسيب شود، عهده‌دار جبران خسارت وارده به افراد است و اگر آن را از جاي نامناسب بردارد و در جهت مصلحت عابران در جاي مناسب‌تري قرار دهد ضامن نيست.

ميزان ديه

تعيين ميزان آن به عوامل مختلفي بستگي دارد. اين عوامل عبارتند از:

۱.بر اساس نوع صدمه

الف.قتل   ب.جنايات مادون نفس

۲.بر اساس جنسيت

۳.بر اساس دين

۴.بر اساس زمان ارتكاب جرم

۵.بر اساس مكان ارتكاب جرم

يكي از جنايات مادون‌نفس، ديه اتلاف اعضاست كه به نمونه‌اي از آن اشاره مي‌كنيم.

ديه شكستگي

در شكستگي عضوي كه داراي ديه مقدر است اگر عضو شكسته پس از جنايت به‌گونه‌اي اصلاح شود كه هيچ عيب و نقصي در آن باقي نماند چهاربيست‌وپنجم ديه آن عضو، ثابت است و چنان‌چه با عيب و نقص اصلاح شود يا براي آن عضو در قانون ديه‌اي مقرر نشده باشد، ارش تعيين مي‌شود. پس آن چه كه مهم است بدون عيب اصلاح شدن عضو آسيب‌ديده است چون معيوب يا بدون عيب اصلاح شدن عضو در تعيين ديه موثر است.

براي كسب اطلاعات تكميلي مقاله ديه اعضاي مختلف بدن را مطالعه فرماييد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص ديه، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد . كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون ديه پاسخ دهند .

:: بازديد از اين مطلب : 0

تمام كشورهاي دنيا داراي قوانين حقوقي ‌‌مي‌باشند و طبق قوانين همه كشور‌‌‌هاي جهان هيچ فردي ‌‌نمي‌تواند به جان و مال ديگران تعرض كند و در صورتي كه مرتكب چنين عملي شود طبق قانون با او برخورد ‌‌مي‌شود. در قوانين ايران نيز همين گونه است. ‌براي مثال هرگاه فردي به بدن فرد ديگر لطمه وارد كند ‌‌مي‌بايست ديه بپردازد. حال سوالي كه پيش مي‌آيد اينست كه ارش چيست ؟ ارش يكي از انواع ديه به شمار ‌‌مي‌رود‌‌ كه در ادامه قصد داريم در خصوص آن توضيحات مفصلي را در اختيارتان قرار دهيم، با ما همراه باشيد.

 منبع : ارش چيست

ارش چيست‌‌‌‌ ؟

ا‌رش نوعي ديه به شمار ‌‌مي‌رود كه توسط مجرمين به فرد آسيب ديده پرداخت ‌‌مي‌شود. ا‌رش هيچ ميزان و‌ حد خاص و مشخصي در قانون ندارد و قانون هيچ اندازه‌‌‌‌اي را براي آن تعريف نكرده است. ا‌رش بر اساس ميزان خسارتي كه به بدن افراد‌‌ وارد شده است به آن‌ها پرداخت ‌‌مي‌شود.

براي مثال طبق قانون هركس به دست فردي صدمه بزند ‌‌مي‌بايست ديه تعيين شده دستش را به او بپردازد اما‌ اگر فردي به رگ عصبي افراد ديگر لطمه وارد كند ‌‌مي‌بايست ميزان ديه را با توجه به خسارت وارده بپردازد زيرا هيچ حد مشخصي در قانون براي ديه رگ عصبي تعيين نشده است. در اين صورت ‌‌مي‌توان گفت مجرم با پرداخت پول آسيب به رگ عصبي در واقع ا‌رش را پرداخت كرده است.

ارش چيست | ميزان ارش توسط چه كساني تعيين ‌‌مي‌شود‌‌‌‌ ؟

همانطور كه گفتيم ا‌رش ديه‌‌‌‌اي است كه ميزان آن توسط قانونگذار تعيين نشده است و ‌‌مي‌بايست بر اساس ميزان خسارت و‌‌ برخي عوامل ديگر تعيين شود و به فرد آسيب ديده پرداخت گردد.

حال شايد برايتان سوال شود كه چه كسي ميزان ا‌رش را تعيين خواهد كرد‌‌‌‌؟ كه در اين خصوص بايد بگوييم ميزان ا‌رش توسط قاضي و كا‌رشناس دادگاه تعيين ‌‌مي‌شود. قاضي و كا‌رشناس دادگاه با تكيه بر علمي كه دارند ميزان ا‌رش را با توجه به عوامل مختلف تعيين‌ نموده و قاضي طي صدور حكمي مجرم را موظف به پرداخت آن‌ خواهد كرد.

نحوه‌ محاسبه ارش | ارش چيست

براي محاسبه ا‌رش ابتدا قاضي دادگاه موضوع را به كا‌رشناس ارجاع خواهد كرد و از كا‌رشناس ‌‌مي‌خواهد كه با تكيه بر علمي كه دارد ميزان ا‌رش را محسابه كند اما در نهايتا ا‌رش توسط قاضي تعيين ‌‌مي‌شود. قاضي‌‌ با توجه به موارد زير ميزان ا‌رش را محاسبه و تعيين ‌‌مي‌كنند:

• نظر كا‌رشناس.
• نوع و كيفيت جنايت.
• ميزان خسارت وارده به نسبت ميزان ديه تعيين شده، براي مثلا ديه تاندون پا با توجه به ديه تعيين شده براي پا محاسبه ‌‌مي‌شود.
• تاثير جنايت بر سلامت قرباني.

سوالات متداول

اگر تاندون يا رگ پا از بين برود نام ديه مربوط به آن چيست‌‌‌‌ ؟

در اين ‌صورت به ديه آن ا‌رش ‌‌مي‌گويند.

ا‌رش توسط چه كسي محاسبه ‌‌مي‌شود‌‌‌‌ ؟

قاضي و كا‌رشناس دادگاه به كمك همديگر ميزان ا‌رش را محاسبه ‌‌مي‌كنند.

آيا نوع و كيفيت جنايت ‌‌مي‌تواند ميزان ا‌رش را تعيين كند‌‌‌‌ ؟

بله يكي از عوامل تعيين كننده ا‌رش نوع و كيفيت جنايت ‌‌مي‌باشد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص ارش، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون ارش پاسخ دهند.

 منبع : ارش چيست

:: بازديد از اين مطلب : 0